Çulhacılar

(Kaba Dokumacılar)






Antep’te yatak yüzü dokumaları, yatak çarşafları, bez, astar ve benzeri şeyleri dokuyan esnafa ”Çulha, Cülha” adı verilmiştir. Çulhacılar, dokudukları eşyaları; bedestencilere ve pazar pastacılarına satarlardı. Mahalle aralarında değişik yerlerde dükkanları da olurdu. Ahşaptan yapılan, el ve ayak gücü ile çalışan, çukur tezgâh olarak da bilinen çulha tezgahları zeminin bir kısmı kazılarak yerin altına kurulurdu. Bu tezgahlardan çıkan ses, sokağa adeta müzik gibi yayılırdı. Antep’te 19. yüzyıl sonunda çulha, aba, kutnu gibi dokuma üretimi, binlerce tezgâhın çalıştığı en önemli iş koluydu.

Çulhacılar, yatak yüzleri, yatak çarşafları, bez, astar gibi eşyaları dokurlardı. Dokumacılar ise her topu bir elbiselik kadar olan kalın dokumalar işlerlerdi. Giyim için çeşitli kumaşlar çıkarırlardı. İç çamaşırı olarak kullanılan ince dokumalara içlik denirdi. İçlikler kasarlanma diye tabir edilen işlemle ağartılırsa bu içliklere ağ içlik denirdi. Giyilen şalvar, yelek gibi orta kalınlıktaki kumaşları da çulhacılar dokurdu. Antep’te hanlarda, muhtelif dokumalar yanında çulhaların yerli iplikten dokudukları yerli bezler de satılırdı. Çulhacılara ait 150 dezgahın” aktif bir şekilde çalıştığı, dezgahlarda ipliği kadınların eğirdikleri, günlük 1.000 metre mal üretildiği söylenirdi.